De Bongerd: genomineerd voor de Amsterdamse Nieuwbouwprijs 2013

“Tuindorp van de 21ste eeuw” is een uitgangspunt voor de stedenbouwkundigen bij het ontwerpen van de plannen voor De Bongerd in Noord. Hiermee werd een balans gezocht van collectiviteit en individualiteit. Het project De Bongerd betreft 66 eengezinswoningen die optimaal op groen, licht en ruimte zijn georiënteerd. Het ontwerp was geïnspireerd op de authentieke bouwstijl van de jaren ’30. Kenmerkend hiervoor zijn daken met een hellend vlak aan alle zijden en traditionele dakgoten. Uiteraard is dit project wel gebouwd met de nieuwste technieken, die het mogelijk maken een duurzame woning te realiseren.

Het Parool over De Bongerd: Ruimte voor grappen en grollen

Voor het eerst in de zeven jaar dat de Amsterdamse Nieuwbouwprijs bestaat, is Noord prominent vertegenwoordigd. Liefst drie projecten dingen mee naar de prijs.
Vergeleken met De Zeven Provinciën, het luxe woongebouw aan het IJ, zijn de twee andere gegadigden veel meer ‘typisch Noord’: straatjes met laagbouwwoningen, groen en water eromheen, het klassieke tuindorp, maar dan op z’n 21ste-eeuws.

De Bongerd is een omvangrijk nieuwbouwgebied langs Zijkanaal 1, dicht bij het NDSM-terrein. Voor de invulling is twaalf jaar geleden Ontwikkelingscombinatie De Bongerd opgericht, waarin het bouwbedrijf Van der Leij, het ontwikkelingsbedrijf AM, de woningcorporatie Eigen Haard en de Bank Nederlandse Gemeenten deelnemen.

De nogal experimentele eerste fase van het project, ogenschijnlijk willekeurig uitgestrooide woonblokjes, voldeed in de praktijk niet. Voor de volgende fases werd een heel nieuw ontwerp gemaakt, waarin werd teruggegrepen op de voor Noord zo kenmerkende opzet van een tuindorp.

‘Het ging ons er allereerst om te bouwen voor Amsterdammers die in de stad wilden blijven,’ zegt Barend Olde Rikkert, de directeur van Ontwikkelingscombinatie De Bongerd. Daarom is zeventig procent van de woningen voor de verkoop en dertig procent sociale huur.

In één van die huurwoningen wonen Abida Bagga (33) en Abdelkrim Bennyiat (40) met dochter Nihad van elf, zoon Ouassim van zeven en dochter Hoyam van tien maanden. ‘We zijn superblij met deze woning,’ zegt Bagga, hoewel ze eerst niet naar Noord wilde. Ze had het naar haar zin in Westerpark, maar hun huis daar werd te klein. Nu hebben ze een eengezinswoning van ruim honderd vierkante meter, met drie slaapkamers en een zolder, voor zevenhonderd euro in de maand, inclusief servicekosten.

Een koopwoning in hetzelfde buurtje kostte 365.000 euro voor 150 vierkante meter. Bagga: ‘De combinatie sociale huurwoningen en koopwoningen maakt de buurt leuker. En iedereen heeft een mooi huis, de huurders en de kopers.’ Olde Rikkert: ‘Dat is ook precies onze bedoeling. Je moet niet aan de woning kunnen zien of het koop of sociale huur is.’

Will Weerkamp van HM Architecten had een lastige opdracht: vanwege de crisis moest hij betaalbare standaardwoningen ontwerpen. ‘Toch kreeg ik veel ruimte voor eigen grappen en grollen. De rijtjes zijn allemaal verschillend en de eindwoningen kon ik heel apart maken, met laag doorlopende dakbedekking.’

De jury vond dit buurtje een toonbeeld van wat meer in Amsterdam gebouwd zou moeten worden. De huizen zijn veel ruimer dan de juryleden hadden verwacht, handig ingedeeld, riant zelfs met een tuin en grote zolder. En door de NDSM-pont dicht bij de binnenstad. Dat zijn ook precies de pluspunten die de bewoners, koop en huur, noemen: mooie, ruime woningen met veel licht, en voor Amsterdamse begrippen zeer betaalbaar. Toch ook een minpunt: het ontbreken van winkels in de buurt.