Het Funen – Bodoni: genomineerd voor de Amsterdamse Nieuwbouwprijs 2008

Het project van DKV is onderdeel van een stedenbouwkundig plan voor het Funen van Frits van Dongen van de Architekten Cie. Van Dongen bouwde langs het spoor en langs de Cruquiuskade al eerder een gebouw van twee lange wanden dat tevens als geluidsscherm dient voor het achterliggende gebied. Op het binnenterrein zijn kleinere woonblokken, de zogenaamde ‘Hidden Delights’, door verschillende architecten ontworpen. Omdat de parkeerplaatsen zijn opgenomen in de randbebouwing, kon het binnengebied verkeersvrij worden gehouden.

DKV realiseerde drie identieke woonpaviljoens die verspreid liggen in het plan. Elk blokje telt vier bouwlagen met twaalf appartementen, waaronder twee penthouses met een ruim dakterras. De randvoorwaarden schreven bouwkavels voor van beperkte afmetingen. Om de ruimte optimaal te benutten is een bijzondere ontsluiting ontworpen: de begane grond en de eerste verdieping zijn losgekoppeld van de bovenliggende lagen. Hierdoor blijft het te ontsluiten oppervlak binnen de norm van 880 m2, waardoor het mogelijk was de verkeersruimte zeer compact te houden.

Het Parool over Het Funen – Bodoni: Mooi strak en met veel vrijheid

Op het Funenpark hebben de nieuwe bewoners een opmerkelijk voordeel boven die van al die andere nieuwbouwwijken. Hartje Amsterdam is dit eigen grond. Oorspronkelijk lag daar een rangeerterrein van de NS, nog uit de tijd van havens en Storkfabriek. Begin jaren negentig stelde de bouwmaatschappij IBC, later overgenomen door Heijmans, de gemeente voor daar woningen te ontwikkelen. Architect Frits van Dongen presenteerde een stedenbouwkundig plan waarin hij, achter een gebogen bouwblok langs de spoordijk en de Cruquiuskade, een parkachtig terrein schetste met verspreid diverse kleinere woongebouwen. In dat gebied was de auto taboe. Landschapsarchitect Bram Breedveld ontwierp een open ruimte met grasvelden en paden van grillig gevormde natuurstenen tegels. Dat viel aanvankelijk nog niet mee, vertelt Menno Molenaar (31), projectmanager van Heijmans. “Het was een uitdaging 550 woningen neer te zetten op een plek zonder enige kwaliteit, op een rangeerterrein dat moest worden gesaneerd, langs een spoorlijn.”

“We zijn erin geslaagd woningen te bouwen voor alle segmenten: sociale huur (samen met De Key) en koop, ook voor studenten, ook voor ouderen. En je ziet van buiten niet wat voor welke doelgroep is.”

In het driehoekige park staan zestien losstaande woongebouwen, ontworpen door verschillende architecten die werden aangezocht door Van Dongen. Herman de Kovel (55) van DKV Architecten tekende voor drie daarvan, genaamd Baskerville, Bodoni en Plantin, met elk twaalf appartementen.

“We kregen een bouwhoogte opgelegd,” vertelt De Kovel, “maar moesten verder geheel onafhankelijk van elkaar ontwerpen. Wij hebben geprobeerd het geen geschreeuw van architecten naar elkaar te laten zijn, en het is inderdaad allemaal redelijk ingetogen geworden. Het parkachtig gebied moet het beeld bepalen, niet de architectuur.”

De bewoners rapporteren dat zij daar gelukkig mee zijn. “Het is een mooi strak ontwerp in een autovrije, groene oase.” Als minpunt noemen zij de slechte ventilatie in de gemeenschappelijke ruimten. René Kuin is zo’n opgetogen bewoner. Voor 86 vierkante meter heeft hij 255.000 euro betaald – en dat op eigen grond. Geen wonder dat de jury die de top tien samenstelde, hier vooral de gunstige prijskwaliteitverhouding loofde.

Kuin, van oorsprong Amsterdammer, woonde in een huurhuis in Haarlem, maar wilde terug naar de stad. “Ik zag deze woningen in een advertentie in de krant. Meteen schreef ik me in, en ik had het geluk te worden ingeloot, nog in de woning van mijn voorkeur ook.”

De prijs was voor hem, als starter op de koopmarkt, ook gunstig. “In Westerpark of het Oostelijk Havengebied was toen niets voor mij betaalbaar. Hier voldoet het bijzonder, vooral door de opzet van de buurt: de openheid en lichtheid, het sociale karakter en de rust van het park.”